bilsot - AMATEUR PHOTOGRAPHER - ...Λείπει μια Καρυάτιδα! Μα εμείς θα την φέρουμε πίσω!

Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2010

Η ΧΡΟΝΙΑ ΑΛΛΑΞΕ ΑΛΛΑ Η ΑΠΕΙΛΗ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ...

Οι τέσσερις ελληνικές πτωχεύσεις....

Πτωχεύσεις των ετών 1827, 1843, 1893 και 1932.: Πτωχεύσεις που οφείλονταν στην αδυναμία της χώρας να εξυπηρετήσει έναν υπέρoγκο  και πανάκριβο εξωτερικό δανεισμό και που για να ξεπληρωθεί συνεχιζόταν με κάποιο άλλο δανεισμό, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που έσπασε μόλις στα μέσα της δεκαετίας του 1960..... Και που είχαν σχεδόν πάντα μια έμμεση ή άμεση σχέση με την εθνική κυριαρχία, όπως άκουσα να αναφέρει, προ ημερών στο Υπουργικό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου. Γιατί; Οχι μόνο επειδή σε πτώχευση δεν μπορείς να ασκήσεις εξωτερική πολιτική, όπως διευκρίνισε μετά ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης  Θόδωρος Πάγκαλος, αλλά επειδή ιστορικά οι περισσότερες πτωχεύσεις συνδέονταν  με την εθνική εδαφική κυριαρχία.
Ας δούμε λίγο πιο αναλυτικά, απο τις ιστορικές πηγές, τις αιτίες  εκείνων των εθνικών πτωχεύσεων:
 1827: Τα δάνεια που δεν έφτασαν ποτέ
Ο αγώνας του 1821 υπήρξε πολύ κερδοφόρα υπόθεση  για τις αγγλικές τράπεζες. Ενώ δάνεισαν τους επαναστάτες με ονομαστικά δάνεια συνολικού ύψους 2.800.000 λιρών της εποχής, τελικά μόνο το 20% του ποσού έφτασε στον σκοπό του.
 Ετσι η πρώτη πτώχευση έρχεται νωρίτερα και από τη δημιουργία του ελληνικού κράτους, καθώς το 1827 δηλώνεται αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων αφού δεν είχαν καν εισπραχθεί.
Η πτώχευση  συνδέεται ακόμη και με τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου, που έγινε την ίδια χρονιά έπειτα από μυστική συμφωνία των Μεγάλων Δυνάμεων, που γι'αυτό ακριβώς τον λόγο διέσωσαν την ελληνική επανάσταση, οδηγώντας τελικά στη δημιουργία κράτους, από το οποίο και θα μπορούσαν κάποτε να εισπράξουν...!
1843: Εξαγοράζοντας την Αττική με δάνειο
Και πράγματι εισέπραξαν. Εισέπραξαν μάλιστα τόσο πολύ που το 1843 οδήγησαν στη δεύτερη πτώχευση. Αφού το Λονδίνο και το Παρίσι πρώτα αρνήθηκαν να δανείσουν τον (κατ΄ αυτούς ρωσόφιλο) Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος για να κάνει το κράτος να λειτουργήσει έβαλε χρήματα από την προσωπική του περιουσία και εξέδωσε τα πρώτα ακάλυπτα ελληνικά χαρτονομίσματα, στη συνέχεια δάνεισαν τον Οθωνα με 60 εκατ. φράγκα, από τα οποία τα 33 εκατ. πήγαν αμέσως για την αποπληρωμή των «Δανείων της ανεξαρτησίας».
Και τα υπόλοιπα σύμφωνα με όσα γράφει ο Αγγελος Αγγελόπουλος στο Δημόσιον χρέος της Ελλάδος (εκδόσεις Ζαχαρόπουλου, Αθήναι, 1937), δόθηκαν «12,5 εκατομμύρια διά την εξαγοράν από μέρους της Τουρκίας των επαρχιών Αττικής, Ευβοίας και μέρους της Φθιώτιδος και 7,5 εκατομμύρια διά την συντήρησιν των βαυαρικών στρατών».
Οι Μεγάλες Δυνάμεις άλλαζαν σταδιακά τον χάρτη, η Ελλάδα αγόραζε, η Οθωμανική Αυτοκρατορία πουλούσε και οι διεθνείς τραπεζίτες αποκτούσαν τους καλύτερους...πελάτες!
1893
Για μεγάλο διάστημα επικράτησε ο εσωτερικός δανεισμός και ο εξωτερικός υποχώρησε αισθητά, μέχρι που από το 1879 ξεκινά μια δωδεκαετία ραγδαίας αύξησής του που οδήγησε τη χώρα στα 1893 να χρωστά στο εξωτερικό 585,4 εκατ. φράγκα και να πτωχεύει για τρίτη φορά διά στόματος (αλλά όχι εξαιτίας του) Χαριλάου Τρικούπη.


Τα χρήματα είχαν και πάλι χρησιμοποιηθεί για εξυπηρετήσεις παλαιών δανείων, είχαν επενδυθεί σε μια ανάπτυξη υποδομών  για τη χώρα, ενώ διάφορες δράσεις «εθνικής αποκαταστάσεως», όπως εξαγορές και άλλων επαρχιών στη Θεσσαλία ή χρηματοδότηση του «Κρητικού ζητήματος» και προμήθειες πολεμικού υλικού, απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος των δανείων από αυτό που έφτασε στη χώρα, καθώς το 35% υπολογίζεται ότι δεν έφτασε ποτέ... Ετσι ο δανεισμός είναι τόσο δυσβάσταχτος που η πτώχευση έρχεται αναπόφευκτα!
Και όχι μόνο ο εξωτερικός: από τα τέλη του 1868 η Εθνική Τράπεζα βρίσκεται σε οξύτατη σύγκρουση με την κυβέρνηση για το θέμα της χρηματοδότησης του κρητικού αγώνα, καθώς οι όροι δανεισμού που προτείνει το κράτος κρίνονται απαράδεκτοι από το Γενικό Συμβούλιο της Τράπεζας- τη δραματική σύγκρουση εξιστορεί αναλυτικά ο Νίκος Σ. Παντελάκης στο βιβλίο του Δημόσια Δάνεια (εκδόσεις ΜΙΕΤ, Αθήνα, 1995).
Τη δεκαετία του 1880 η Ελλάδα είχε επιχειρήσει τον μεγάλο εκσυγχρονισμό της με προγράμματα δημοσίων επενδύσεων που υπερέβαιναν κατά πολύ τις δυνάμεις της. Κυρίως είχαν συναφθεί δάνεια με σκοπό την εκτεταμένη κατασκευή σιδηροδρόμων στο δίκτυο ΠειραιώςΑθηνών- Πελοποννήσου και ενός εξίσου φιλόδοξου οδικού δικτύου.
Η χώρα άρχισε να νιώθει ισχυρή, και ήθελε να μπεί σε τροχιά ανάπτυξης, αλλά την πιο ακατάλληλη στιγμή περνά σε λάθος χέρια: από τον Τρικούπη της ανάπτυξης στον Δηλιγιάννη του φαύλου δημαγωγικού εθνικισμού. Την ίδια εποχή αυξάνεται δραματικά και ο πολύ ακριβός εξωτερικός καταναλωτικός δανεισμός!
Ετσι το 1897 η χώρα νιώθει πια έτοιμη για πόλεμο. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι Τούρκοι φτάνουν περίπου έξω από τη Λαμία και οι Μεγάλες Δυνάμεις τούς ανακόπτουν την πορεία. Την επομένη του «Ατυχούς πολέμου», χωρίς να υπάρξει «τυπική» πτώχευση, οι δυνάμεις εγκαθιστούν Διεθνή Οικονομικό Ελεγχο στη χώρα. Η ειρήνη κοστίζει στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων, και 4 εκατ. λίρες ως πολεμικές αποζημιώσεις.
 1932: Η ήττα του ΄22 και το κραχ του ΄29
Τον Μάρτιο του 1910 συνάπτονται νέα δάνεια για νέα έργα. Ο νόμος περί «Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου» που τηρείται ευλαβικά επί δύο δεκαετίες παραβιάζεται για πρώτη φορά το 1920 με την έκδοση 600 εκατ. δρχ. που ακολουθούνται από άλλα 500 εκατ. το 1921 και από ακόμη 550 εκατ. το 1922- ήταν όλα για τις ανάγκες του πολέμου. Παρά την ήττα όμως στη Μικρά Ασία, η πτώχευση έχει αποφευχθεί με το Α΄ Αναγκαστικό Δάνειο που επιβάλλεται από τον υπουργό Οικονομικών Π. Πρωτοπαπαδάκη, ο οποίος κόβει στη μέση τα χαρτονομίσματα, κρατά το ένα μέρος στην κυκλοφορία και ανταλλάσσει το άλλο με τίτλους εσωτερικού δανείου (κάπως έτσι σώζει την Ελλάδα από μια άλλη επικείμενη πτώχευση στη δεκαετία του 1950 και ο Σπύρος Μαρκεζίνης με το «κόψιμο των τριών μηδενικών» και την εισαγωγή της «νέας» δραχμής της σταθεροποίησης). Στην αποφυγή της πτώχευσης το ΄22 συμβάλλει και το δάνειο υπό την αιγίδα της Κοινωνίας των Εθνών για τους πρόσφυγες.
Μπορεί η ήττα του ΄22 να μη φέρνει πτώχευση, αλλά οι ανάγκες αναδιοργάνωσης του στρατού και περίθαλψης των προσφύγων οδηγούν σε νέο υπερβολικό εξωτερικό δανεισμό καθώς στην Ελλάδα κεφάλαια δεν υπάρχουν. Η αναμενόμενη βαθμιαία αύξηση  του δανεισμού πηγαίνει ως το κραχ του 1929, όταν το διαδέχεται η βίαιη διεθνής ύφεση.
Τελικά, τον Μάρτιο του 1931, λίγο πριν από την τελευταία πτώχευση του 1932, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση προϋπολογισμού του υπουργού Οικονομικών καθηγητή Βερβαρέσσου, η Ελλάδα χρωστάει στο εξωτερικό 2,868,1 εκατ. χρυσά φράγκα. Η πτώχευση είναι και πάλι μοιραία...
Ο τελικός διακανονισμός όλων των προπολεμικών χρεών της Ελλάδας έγινε από τον Σπύρο Μαρκεζίνη στα 1952-53. Η  ανάπτυξη και η αυστηρή συγκράτηση δαπανών της πρώτης οκταετίας Καραμανλή συμμάζεψαν οριστικά τα δημόσια οικονομικά και οι τελικές πληρωμές εκείνων των δανείων ολοκληρώθηκαν μόλις το 1967.
2010 ; Και τώρα τι συμβαίνει; Ο εφιάλτης έχει επιστρέψει;
Πόσο κοντά είμαστε στο να ξαναγίνει  η φοβερή διαπίστωση και να ξανακουστεί το : "Δυστυχώς επτωχεύσαμεν!"
Και τότε ο ιστορικός, ποια αιτία θα αναφέρει ότι την προκάλεσε???

18 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ερώτηση: Δηλαδή το δυσθεόρατο χρέος μας σήμερα (η Ελλάδα χρωστά περίπου 20% παραπάνω από όσα μπορεί να παράγει σε ένα χρόνο, συσσωρεύτηκε από το 67 και δώθε;

kariatida62 είπε...

Τα στοιχεία αναφέρονται στα προπολεμικά χρέη που ξεπληρώνονταν μέχρι προσφάτως!
Το σημερινό χρέος προφανώς συσσωρευόταν και γιγαντώθηκε την τελευταία δεκαετία

Γ.Π. είπε...

kariatida μου πολύ ωραία και διδακτική η αναρτησή σου! Αν και το όλον θέμα με το χρέος με έχει κουράσει αφάνταστα. Έχω πάψει να ελπίζω ότι θα απαλλαγούμε κάποτε. Δεν νομίζω άλλωστε ότι ενδιαφέρει και κανένα να απαλλαγούμε, αρκεί να τους πληρώνουμε τους τόκους! Και να έχουμε το κεφάλαιο σα χαλινάρι για κάθε τι που θέλουν να μας επιβάλλουν!
Να τα μας πάλι,το βάρυνα...!
Καλό βράδυ φιλενάδα!

IonnKorr είπε...

Σήμερα όλες οι χώρες χρωστούν. Το χρήμα συσσωρεύεται σε υπερεθνικά χρηματοπιστωτικά μεγαθήρια και όχι πλέον σε κράτη. Όλα αλλάζουν.

Το πρόβλημα με την Ελλάδα είναι ότι επιπλέον αδυνατεί να παράγει.

Όλα αυτά με αφήνουν παγερά αδιάφορο.

Να σου πω αμέσως τι με ενδιαφέρει:
"ΚΤΙΣΜΕΝΗ ΜΕ ΔΩΡΙΚΟ ΡΥΘΜΟ" δηλαδή?

"ΑΝΕΚΠΛΗΡΩΤΟ ΟΝΕΙΡΟ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΜΟΥ ΑΣΧΟΛΙΑ" ποιά είναι?

"ΤΑΞΕΙΔΙΑ ΣΕ ΑΓΝΩΣΤΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ" Δεν υπάρχουν σήμερα στη Γη άγνωστοι τόποι. Όλα είναι ίδια. Αλλού όμως? ...

Ανώνυμος είπε...

καλώς Καλή χρονιά με χρέη μόνο στην αγάπη...

Artanis είπε...

Η ιστορία των περισσότερων κρατών είναι ίδια με τη δική μας...Πιάσε την Ιρλανδία και σύγκινε ιστορικά και οικονομικά στοιχεία...
Βίοι παράλληλοι...
και σας αυτή, και άλλες πολλές...
Καλή χρονιά...

kariatida62 είπε...

@ Kαημός: Δεν το βάρυνες εσύ, απο μόνο του το θέμα είναι βαρύ στις πλάτες μας...
Βρήκα κ΄'εγώ Πρωτοχρονιάτικα, να μιλώ για τα χρέη μας!

kariatida62 είπε...

@ΙonnKorr: Σ'αφήνουν παγερά αδιάφορο, γιατί ξέρω πως ανιχνεύεις τον πλανήτη γη κι'αρχισες απο αυτό το μικρό κομμάτι της που το ονομάζουν Ελλάδα!
Ο Δωρικός ρυθμός αντιπροσωπεύει δύναμη και σταθερότητα, μα ταυτόχρονα και αισθητική...
Δηλώνει λιτότητα και την απαιτούμενη αυστηρότητα μα ταυτόχρονα και μια διαφορετική αρχοντική θωριά, που προβάλλεται όχι για να εντυπωσιάσει μα για να στηρίξει και να προστατεύσει,στοιχεία που νομίζω έχω ανακαλύψει στην ψυχοσύνθεσή μου...
Οι άγνωστοι τόποι, εσύ καλύτερα θα γνωρίζεις ότι πάντα θα υπάρχουν,για την ανθρώπινη φαντασία...
Την τρίτη ερώτηση δεν θα την απαντήσω γιατί δεν νομίζω ότι έχει μεγάλη σημασία για κάποιον που προσπαθεί να με γνωρίσει...εξ'άλλου τους κατασκόπους τους προσέχουμε δεν δίνουμε όλα τα στοιχεία και περιμένουμε να διακρίνουμε τις ικανότητές τους! ;))

kariatida62 είπε...

@ΚΑΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙ:ΠΡΟΦΑΝΩΣ ΚΥΡΙΕ ΠΡΟΕΔΡΕ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΜΟΥ ΣΕ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΕ ΚΑΙ ΑΠΕΦΥΓΑ ΤΗΝ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΜΜΑ! :))

kariatida62 είπε...

@Artanis: Δυστυχώς υπάρχουν πολλά κράτη-θύματα! Θυμίζω μόνο πως η χώρα μας είναι οικόπεδο με υψηλή αντικειμενική αξία, και πολλοί χρόνια, αγοραστές, θέλουν να την αγοράσουν ολόκληρη!
Καλή Χρονιά πατρίδα..

habilis είπε...

Σε μια χώρα που η οικονομική διαφθορά είναι το εθνικό σπορ , όλα παίζονται.
Aπορώ όμως πως έχει συσσωρευτεί τόσος πλούτος σε αυτούς που δανείζουν τα κράτη.

kariatida62 είπε...

@ habilis:Φαντάζομαι μ'αυτόν ακριβώς τον τρόπο... Απο την μια πλευρά στηρίζονται συστήματα στα οποία ανθεί η διαφθορά και απο την άλλη σε πιστώνουν για να σ'αγοράσουν ολόκληρο...Πώς οι τοκογλύφοι συσσωρεύουν τον πλούτο;

Saq είπε...

Τελικά να και σε κάτι που βοήθησε το ευρώ. Αν είχαμε τη δραχμή φαντάζομαι ότι η πτώχευση σήμερα θα ήταν δεδομένη. Για υποτίμηση δεν το συζητάω.

Roadartist είπε...

Φίλη μου καρυάτιδα προσπαθώ να μη τα σκέφτομαι όσο μπορώ..
Σε φιλώ..

leondokardos είπε...

Πολύ φοβάμαι οτι το 2010 πιθανότατα θα είναι ιδιαίτερα σκληρό, έστω κιαν δε φτάσουμε στη πρώχευση, απλά όμως επειδή δε συμφέρει στους άλλους της ΕΕ να μας αφήσουν μόνους.

kariatida62 είπε...

@Newton: Nαι δεν το συζητώ! Με την δραχμούλα η πτώχευση θα είχε γίνει...

kariatida62 είπε...

@Roadartist:Έχεις δίκιο, πρωτοχρονιάτικα κι'εγώ θέμα που άνοιξα!

kariatida62 είπε...

@leondokardos:΄Εχεις δίκιο για πτώχευση δεν τους συμφέρει αλλά δεν βλέπω να βοηθούν και πολύ! Τώρα να μου πεις γιατί να βοηθήσουν;Η Ε.Ε.είναι ενωμένη στη θεωρία...