ΤΑ ΗΡΑΙΑ!

Μαμούνι σε λίγες μέρες  θα πας να περάσεις  ώρες ξεγνοιασιάς και ξεκούρασης στην δυτική Πελοπόννησο  καΙ θ'απολαύσεις τις υπέροχες ακρογιαλιές της.
Μην ξεχάσεις να επισκεφτείτε με την παρέα σου  την Αρχαία Ολυμπία!

Μερικές πληροφορίες για το ιερό άλσος της Ολυμπίας, θα ήταν καλό να γνωρίζεις και θα σου τις πω  πριν την επισκεφτείτε...
Σ'αυτό το ιερό άλσος βρίσκονταν ναοί, βωμοί, αγάλματα και διάφορα αφιερώματα.
Στα πρώτα χρόνια μέσα στην Άλτι βρισκόταν και το στάδιο όπου γίνονταν οι αγώνες, αργότερα όμως μετατέθηκε έξω απο αυτή , προς τ'ανατολικά.
Υπήρχαν όμως και κτίρια, όπως και διάφοροι χώροι χρήσιμοι για την προετοιμασία και την τελετή των αγώνων, έξω απο την Άλτι.

Ο πρώτος ναός που χτίστηκε στην Άλτι της Ολυμπίας, ήταν της Ήρας. Τα ερείπιά του τα βλέπει ο επισκέπτης σήμερα, στην βορειοδυτική πλευρά του Άλσους.
Το Ηραίο, όπως το έλεγαν οι αρχαίοι, χτίστηκε στο τέλος του έβδομου π.χ.αιώνα, απο τους κατοίκους της Σκιλλούντας, μιας πόλης της Τριφυλίας.
Η Τριφυλία εκτεινόταν προς τα νότια της Ηλείας και τις δύο χώρες τις χώριζε ο Αλφειός.

Ο ναός ήταν χτισμένος στους πρόποδες του Κρόνιου λόφου. Ηταν στενόμακρος, είχε μήκος 50 μέτρων και πλάτος 18,75. Οι κολώνες του, δεκάξη στο μήκος και έξη στο πλάτος ήταν δωρικού ρυθμού και στην αρχή χτίστηκαν με πλίθες, πάνω σε πέτρινη βάση.
Σιγά-σιγά, με το πέρασμα των χρόνων και καθώς φθείρονταν οι πλίθες, τις αντικαταστούσαν με πέτρες. Η σκεπή ήταν με κεραμίδια.
Ο Ναός όπως είπαμε ήταν αφιερωμένος στην θεά Ηρα, αλλά μαζί της λατρευόταν και ο Δίας.
Στο εσωτερικό του υπήρχε ένα μεγάλο άγαλμα της Ήρας καθισμένο σε θρόνο.
Δίπλα της καθόταν ο Δίας, με γενειάδα και με κράνος στο κεφάλι
-Μαμούνι:.Προφανώς για να αποφεύγει τις κατακεφαλιές της Ήρας..!
-Ήταν πέτρινα αγάλματα, απο τα οποία σώζεται μόνο το κεφάλι της Ήρας, που έχει ύψος 50 εικατοστών του μέτρουκαι μπορεί να το δει κανείς στο μουσείο της Ολυμπίας

. Στο ναό υπήρχαν όπως περιγράφει ο περιηγητής Παυσανίας που τον επισέφθηκε, πολλά αγάλματα. Ενα απ'αυτά ήταν και το περίφημο άγαλμα του Πραξιτέλη, ο Ερμής!
Είναι το μόνο άγαλμα του φημισμένου γλύπτη της Αθήνας, που σώθηκε.

Ήταν αφιερωμένο στον ναό της Ήρας και παριστάνει το θεό Ερμή, στηριγμένο με τον αγκώνα του αριστερού του χεριού στον κορμό ενός δένδρου. Με το ίδιο χέρι κρατάει τον μικρό Διόνυσο και στο δεξί του, που βρέθηκε κομμένο πάνω απο τον αγκώνα, θα πρέπει να κρατούσε ένα σταφύλι, γιατί ο μικρός Διόνυσος έχει απλωμένο χέρι για να το πιάσει...
Το περίφημο αυτό άγαλμα, που βρίσκεται στο μουσείο της Ολυμπίας, ανακαλύφθηκε θαμμένο στο δάπεδο του ναού της Ήρας στις ανασκαφές που έγιναν το 1877, στο σημείο ακριβώς που ήταν στημένο.
Κάθε τέσσερα χρόνια γίνονταν μεγάλες γιορτές απο τους κατοίκους της περιοχής για να τιμήσουν την θεά Ήρα.  Δεκάξη ηλικιωμένες γυανίκες, απο διάφορες πόλεις της Ηλείας, ύφαιναν το πέπλο της θεάς και το πρόσφεραν μαζί με πολλές θυσίες. Οι δεκάξη αυτές γυναίκες διοργάνωναν στην διάρκεια των θρησκευτικών τελετών και γυναικείους αγώνες δρόμου. Η αθλητική αυτή εκδήλωση των γυναικών γινόταν για να τιμήσουν την Ιπποδάμεια.

Λέγεται μάλιστα πως η πρώτη που διοργάνωσε τους αγώνες των γυναικών ήταν η Ιπποδάμεια, για να δείξει την ευγνωμοσύνη της στην Ήρα, επειδή κατάφερε να παντρευτεί τον Πέλοπα.
Οσο για τις δεκάξη γυναίκες που διοργάνωναν τους αγώνες στο ίδιο το στάδιο, όπου γίνονταν και οι Ολυμπιακοί, έχουν την παρακάτω ιστορία, όπως μας την διηγείται ο Παυσανίας.
Ενας απο τους βασιλιάδες της Πίσας που ονομαζόταν Δαμοφώντας, έτρεφε βαθύ και τρομερό μίσος για τους κατοίκους της Ηλείας και προσπαθούσε με κάθε τρόπο να τους καταστρέψει. Το ίδιο μίσος έτρεφαν και οι κάτοικοι της Ηλείας για τους κατοίκους της Πίσας.
Όταν κάποτε πέθανε ο Δαμοφώντας, οι κάτοικοι της Πίσας κατάλαβαν ότι το μίσος τους ήταν παράλογο και καταστροφικό και πως έπρεπε ν'έχουν καλές σχέσεις με τους γείτονές τους.
Στην ίδια απόφαση κατέληξαν και οι κάτοικοι της Ηλείας. Για να μπορέσουν μάλιστα να καλμάρουν τους κατοίκους της Πίσας, διάλεξαν απο κάθε πόλη τους μια παντρεμένη και σοφή γυναίκα και όλες μαζί που ήταν δέκαξη, τις έστειλαν στην Πίσα να συζητήσουν με τον καινούργιο βασιλιά της. Εκείνος όταν είδε τις γυναίκες, εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ και χωρίς δυσκολία ήρθε σε συνεννόηση μαζί τους και υπογράφτηκε ανάμεσα στην Πίσα και την Ηλεία συνθήκη ειρήνης.

Τον θεσμό αυτών των γυναικών οι κάτοικοι της Ηλείας τον διατήρησαν για τις τελετές που γίνονταν προς τιμή της Ηρας.

Οι γυναίκες που έπαιρναν μέρος στους αγώνες, που όπως είπαμε ονομάζονταν  Ηραία, έπρεπε να είναι ανύπαντρες.

Ηταν μόνο απλοί αγώνες δρόμου και ξεχώριζαν τις γυναίκες σε τρείς κατηγορίες:
Πρώτον έτρεχαν οι μικρές κοπέλλες, έπειτα οι μεγαλύτερες και στο τέλος εκείνες που είχαν περάσει την εφηβεία. Είχαν τα μαλλιά ελεύθερα και μακριά, που τα συγκρατούσε στο μέτωπο μια κορδέλα.
Ντύνονταν όλες τους ομοιόμορφα, μ'ένα χιτώνα που έφθανε πάνω απο τα γόνατα και είχαν το δεξί τους ώμο και το δεξί τους στήθος ακάλυπτα.

Δεν έτρεχαν σ'όλο το μήκος του σταδίου. Αφαιρούσαν το ένα έκτο της διαδρομής. Το μήκος του σταδίου ήταν 192 μέτρα και 27 εκατοστά. Δηλαδή οι γυναίκες έτρεχαν περίπου 160 μετρα. Τους αγώνες παρακολουθούσαν πλήθη απο θεατές που επευφημούσαν ζωηρά τις νικήτριες.

Μετά τον αγώνα τις τρεις νικήτριες(μία απο κάθε κατηγορία) τις στεφάνωναν όπως και τους άνδρες με στεφάνι αφριελιάς και τους πρόσφεραν ένα κομμάτι κρέας απο την αγελάδα που είχαν θυσιάσει προς τιμήν της Ήρας. Τους παραχωρούσαν μάλιστα και το δικαίωμα να χαράζουν σε μαρμάρινη πλάκα, που στηνόταν στην Ολυμπία, την μορφή και το όνομά τους.
Τα Ηραία, φυσικά δεν είχαν καμιά σχέση με τους Ολυμπιακούς αγώνες.

Στο ναό της Ήρας ήταν τοποθετημένος ο περίφημος δίσκος του Ιφίτου, όπου πάνω του υπήρχαν γραμμένοι σε σχήμα κύκλου, οι όροι της εκεχειρίας.
Υπήρχε επίσης ένα χρυσελεφάντινο μικρό τραπέζι , πάνω στο οποίο τοποθετούσαν τα στεφάνια με τα κλωνάρια της Αγριελιάς, με τα οποία στεφάνωναν τους νικητές. Λέγεται μάλιστα ότι αυτό το τραπέζι το είχε χαρίσει στην Ιπποδάμεια ο πατέρας της, όταν ήταν μικρή για να παίζει.

Αύριο Μαμούνι θα σου μιλήσω για τον Ναό του Δία!