Τα δάνεια Νο 1

Τα δάνεια του Μαυροκορδάτου, ο Ψαριανός Βαρβάκης και οι Πληρεξούσιοι 

 ΄Ολη η αλήθεια για την πραγματική ανάγκη των δανείων που πρωτοπήρε το νεοσύστατο ελληνικό κράτος, κρύβεται στο γεγονός ότι έπρεπε με τα χρήματα αυτά να καλυφθούν κομματικά σχέδια και όχι στρατιωτικές επιχειρήσεις.
 Το συμπέρασμα αυτό συνοψίζεται στις παρακάτω αράδες που έγραψε ο Σπ. Τρικούπης, το δεξί χέρι του Μαυροκορδάτου, στις 3 του Απρίλη του 1824 στον Ορλάνδο στο Λονδίνο:
"Εκτός των εξωτερικών εχθρών, αποκτήσαμεν ήδη και εσωτερικούς τους αντάρτες της διοικήσεως, οι οποίοι πειθόμενοι εις όσα το έθνος δια των νομίμων παραστατών του εθέσπισεν, εσύστησεν ιδικήν των διοίκησιν εις Τριπολιτσάν. Τα δάνεια λοιπόν θέλει τους νικήσωσιν και αυτούς, και άλλους θέλει φέρωσιν εις μετάνοιαν!"
Με λίγα λόγια σε απλά Ελληνικά λέει: Mε τον παρά θ'αγοράσουμε συνειδήσεις και θα τους φάμε...
Και πραγματικά έτσι έγινε! O Oδυσσέας Ανδρούτσος κάθεται και γράφει:

"Οι κυβερνήται μας, αφού έγιναν κύριοι του δανείου, δεν συλλογίζονται άλλο παρά να δολοφονήσουν όλους εκείνους, οι οποίοι ομιλούν δια τα δικαιώματα του ταλαίπωρου λαού της Ελλάδος, δια να απαλλαχθούν εις το εξής απο όλους όσους φοβούνται ίνα τυραννώσιν έπειτα με πλήρη ελευθερίαν."

Εκείνο τον καιρό είχε κατέβει στην Ελλάδα απο την Ρωσία ο πάμπλουτος Ψαριανός Βαρβάκης,(το πραγματικό του όνομα ήταν Ιωάννης Λεοντίδης)θαλασσινός ήρωας της επανάστασης του 1769, ογδόντα πια χρονών άνθρωπος.
Ο Βαρβάκης έπειτα απο τον αποτυχημένο ξεσηκωμό, τράβηξε όπως τόσοι άλλοι στην Ρωσία και εκεί, εκμεταλλευόμενος κι εμπορευόμενος πρώτος αυτός σε μεγάλη κλίμακα στην Κασπία Θάλασσα το μαύρο χαβιάρι, έκανε μεγάλη περιουσία.
Σαν έφτασε τον Μάη του 1824 στην Ελλάδα, όλοι τρέξανε να τον καλωσορίσουν, για τα πλούτη του που τα μοίραζε ανοιχτότερα.
Οταν όμως ήρθε το ζήτημα του δανείου στην Αγγλία , είχε την αποκοτιά να τους πει:
"Tι θέτε να δανιστείτε απο ξένους και να τους βάλετε στο κεφάλι σας αφεντικά; Σας δίνω όσα κι αν χρειάζονται, ακόμα κι'όλο το βιός μου!"
Μεμιάς τότε τονε βγάζουνε... προδότη! Να μην δανειστούμε απο τους Εγγλέζους μην τυχόν και μπερδευτούν στον τόπο μας; Αμ'αυτό γύρευαν οι άνθρωποι...
Κι ο Βαρβάκης έφυγε διωγμένος για να γυρίσει πίσω στην Ρωσία. Περνώντας όμως απο την Ζάκυνθο τον κλείσανε στο λοιμοκαθαρτήριο οι Εγγλέζοι κι εκεί...αρρώστησε.
Καταλαβαίνοντας πως έφτασε το τέλος του, φώναξε κι έκανε την διαθήκη του.
Άφησε ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας του στο έθνος και το υπόλοιπο τόδινε για να λευτερωθούν απο τα χέρια των Τούρκων αιχμάλωτες οικογένειες. ΄Επειτα απο δύο μέρες, στις  10 Γενάρη 1825, πέθανε.
Τρία ήταν τα μέλη της επιτροπής για το δάνειο που πρόκριναν να στείλουν στο Λονδίνο:
O Ι. Ορλάνδος, γαμπρός των Κουντουριωταίων, ο Ανδρέας Λουριώτης τσιράκι του Μαυροκορδάτου, κι ο Γιαννάκης Ζαίμης. Ο τελευταίος όμως είχε ολότελα καθαρά τα χέρια του απο την ρεμούλα που ακολούθησε.
Εκτός που πήγε αργά στο Λονδίνο, όταν πια είχε γίνει το πρώτο δάνειο και διαπραγματευόταν το δεύτερο, αντιστάθηκε όσο μπορούσε στις παλιανθρωπιές των δύο άλλων και των Εγγλέζων δανειστών, αρνήθηκε να υπογράψει τις μετοχές και σηκώθηκε κι έφυγε.
Το πρώτο δάνειο του 1824, το πραγματεύθηκε ο οίκος LOUGHAM.
΄Ηταν ονομαστικής αξίας 800.000 λιρών Αγγλίας και δόθηκε στα 59% με τόκο 5%.
Όποιος δηλαδή πλήρωνε 59 λίρες, έπαιρνε μετοχές για 100 λίρες. Ετσι το δάνειο ξεκαθάρισε γύρω απο τις 472.000 λίρες αν και το Ελληνικό κράτος χρεώθηκε για 800.000 λίρες.
Απο το καθαρό αυτό ποσό 298.726 λίρες στάλθηκαν στην Ελλάδα σε χρήμα και 10.063 σε εφόδια.
Τ'άλλα πού πήγαν; Κρατήθηκαν προκαταβολικά 80.000 λίρες για τους τόκους δύο χρόνων και 16.000 λίρες για χρεωλύσια. Σε μεσιτείες πήγαν 25.746 λίρες.
5.900 λίρες πήρε ο Ορλάνδος με την δικαιολογία πως το ποσό αυτό το χρώσταγε η Ελληνική Κυβέρνηση στην γυναίκα του!
Ενα άλλο ποσό ύψους 5.045 λιρών δόθηκε για τις ατομικές ανάγκες των Πηρεξουσίων(Ορλάνδου και Λουριώτη).
Οι κύριοι αυτοί έπρεπε να ζουν σα Μεγάλοι Άρχοντες στην BOND-Street όταν χιλιάδες συμπατριώτες τους πέθαιναν απο την πείνα πάνω στα βουνά. Πέντε χιλιάδες χρυσές λίρες εκείνης της εποχής πήραν οι αθεόφοβοι για έξοδά τους για λίγους μήνες! Ούτε βασιλιάδες νάταν με την ακολουθία τους δεν θα ξόδευαν τόσα!
Τι σημασία όμως είχαν όλ'αυτά; Η φατρία του Μαυροκορδάτου, έχοντας στην διαχείρισή τους  τα χρήματα του δανείου τα σκορπά και οδηγεί την Ελλάδα σε εμφύλιο πόλεμο που θα διαρκέσει ένα χρόνο φέροντας την πατρίδα στο άκρο του βαράθρου.

Μεγαλύτερη ακόμα ρεμούλα έγινε στο δεύτερο δάνειο του 1825, ονομαστικής αξίας δύο εκατομμυρίων λιρών, που το διαπραγματεύθηκε ο τραπεζοεμπορικός οίκος Ρικάρδο και Ράλλης.
Το δάνειο αυτό δόθηκε με χειρότερους ακόμα όρους απο το προηγούμενο στα 55 1/2%.
Στην Ελλάδα, απο τις 1.110.000 λίρες που ξεκαθάρισε, κατόρθωσαν να φτάσουν, όλα κι'όλα 33.713 σε χρήμα και 65.986 σ'εφόδια.
Επειδή όμως απο το πρώτο δάνειο είχαν περισσέψει 24.501 λίρες ούτε αυτά τα ποσά στην πραγματικότητα ήρθαν απο το δεύτερο. ΄Ολα τ'άλλα φαγώθηκαν στο εξωτερικό!
"Περισσότερα απο δώδεκα εκατομμύρια δολλάρια, ζητήθηκαν κι η Ελλάδα επιβαρύνθηκε με το τρομερό αυτό χρέος , που το ένα πέμπτο απ'αυτό καλά χρησιμοποιημένο, θάφτανε για να την κάνει ανεξάρτητη. Η κυβέρνηση δεν είχε πάρει απ'αυτά ούτε καν δύο εκατομμύρια δολλάρια, όταν έλαβε την καταπληκτική είδηση πως το κεφάλαιο απο τα δάνεια εξαντλήθηκε! Πού πήγαν τ'άλλα;
Oι κ.κ. Ρικάρδο και Ράλλης πήραν για να την ενόχληση να διαπραγματευθούν το δάνειο 64.000 λίρες.
Οταν οι μετοχές φτάσαν στα 14% μονάχα της αξίας τους, οι κύριοι αυτοί δώσανε 7.500 λίρες για ν'αγοραστούν οι ξεπεσμένες μετοχές, οι άξιοι όμως πληρεξούσιοι (Ορλάνδος και Λουριώτης)όχι μονάχα βάλανε στις τσέπες τους τις 7.500 λίρες, μα χρεώσανε και την Κυβέρνησή τους με την αξία των μετοχών!
Στο λογαριασμό των εξόδων αναφέρεται και το ποσό των 113.000 λιρών για την αγορά μετοχών του πρώτου δανείου, ενώ όμως την εποχή εκείνη οι μετοχές πουλιόνταν 22%, τις χρέωσαν στην Κυβέρνηση με 54 και 55%. Την διαφορά πονηρά την οικειοποιήθηκαν.
Βγάλανε δηλαδή απο τούτη μονάχα την κομπίνα οι τραπεζίτες και οι Ορλάνδος και Λουριώτης πάνω απο τριανταπέντε χιλιάδες λίρες! Επειδή όμως τρώγοντας έρχεται η όρεξη , οι Πληρεξούσιοι βρήκαν πως ήταν λίγα όλα τούτα τα κέρδη και χρέωσαν την Κυβέρνηση μ'άλλες 6.716 λίρες, 19 σελίνια και 8 πένες(τους άρεσε η ακρίβεια) γι'ατομικά τους έξοδα.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, κάνουν και αυτή την λωποδυσία:
Στο λογαριασμό αναγράφεται πως το  Κομιτάτο της Καλκούτας έστειλε μονάχα το ποσό των 1200 λιρών. Μα ήταν τόσο παλαβοί οι συντάχτες αυτού του λογαριασμού που να πιστεύουν, πως δεν υπήρχαν άνθρωποι που να ενδιαφέρονται για τις ελληνικές υποθέσεις, ώστε να ελέγξουν τους λογαριασμούς και ν'ανακαλύψουν πως το Κομιτάτο της Καλκούτας έστειλε 2.200 λίρες;

 Κι'όμως ο Ορλάνδος ο γαμπρός των Κουντουριωταίων, έδινε με το παρακάτω  γράμμα του συμβουλές στην Κυβέρνηση:
"Aν η Διοίκησις ενίκησε τους αποστάτας αυτούς, ως ακούομεν, και δεν τους έκρινε και να τους θανατώση, δια να παστρεύση την Ελλάδα απο τέτοιες βρώμαις, αλλά τους εσυγχώνευσε ως άλλοτε, τότε όλη η  Ευρώπη θέλει στοχασθή, ότι η Ελληνική Διοίκησις  δεν είναι διοίκησις, αλλά σκιά,  και ούτε δύναται να στερεωθή ποτέ."
O καλός αυτός πατριώτης, που θησαύριζε απο τα δάνεια στο Λονδίνο, όταν ποτάμι χυνόταν το αίμα στην Ελλάδα  και την ηρωική φρουρά του Μεσολογγιού τη θέριζε η πείνα, σκοτιζόταν μην τυχόν και κατηγορούσαν οι Ευρωπαίοι την Ελλάδα, γιατί ...δεν σκότωσε τον Κολοκοτρώνη, τούτη την "βρώμα" όπως τον ονομάζει.
Σε δεύτερο πάλι γράμμα απο το Λονδίνο, με ημερομηνία 24 του Μάη 1824, οι Ορλάνδος και Λουριώτης συμβουλεύανε την Κυβέρνηση, να βγάλει όλους τους πολεμικούς αρχηγούς και να τους αντικαταστήσει με Ιταλούς αξιωματικούς!-οφικιάλους όπως τους ονόμαζαν.
Ολοι οι ήρωες του Εικοσιένα για τον Ορλάνδο ήταν σκάρτοι! Μονάχα οι Ιταλοί οφικιάλοι μπορούσαν να νικήσουν τους Τούρκους!

Συνεχίζεται....

Πηγές: Aπομνημονεύματα Σπηλιάδη

 Φωτάκου 

Αρχείο Κουντουριώτη

Ιστορία: Δημήτρη Φωτιάδη